Σέρρες: Πολύτιμη κιβωτός της φύσης!

«Η ομορφιά είναι στη φύση μας», λένε οι Σερραίοι και μάλλον έχουν δίκιο. Ο τόπος τους είναι ένα γοητευτικό μωσαϊκό μοναδικών εικόνων: λίμνες γεμάτες πουλιά, μεγάλα ποτάμια, χιονισμένες βουνοκορφές, απάτητα δάση, παραδεισένια φαράγγια, εντυπωσιακά σπήλαια και πολλά άλλα. Δίπλα στα μνημεία της φύσης τα μνημεία του ανθρώπινου πολιτισμού μαρτυρούν τη μεγάλη και πανάρχαιη ιστορία του τόπου

Aκόμη και σήμερα οι Σερραίοι λένε την πόλη τους «τας Σέρρας» και όχι η Σέρρα ή οι Σέρρες. Η πόλη είναι κτισμένη σε στρατηγικό σταυροδρόμι της Ευρώπης, έζησε πολλές καταστροφές στο πέρασμα των χρόνων, αλλά πάντα έβρισκε το σθένος να αναγεννηθεί και να συνεχίσει αδιάλειπτα τη μακραίωνη πορεία της μέχρι σήμερα.

Οι χιονισμένες κορυφές του Μπέλες καθρεφτίζονται στα νερά της λίμνης Κερκίνης.

Ο Ηρόδοτος την αναφέρει το 480 π.Χ. με το όνομα Σίρις (πιθανόν από το Σίριος που σημαίνει ήλιος και τον προσδιορισμό Παιονική. Μετά τον Ηρόδοτο, ο Θεόπεμπος την ονομάζει Σίρα και ο Ρωμαίος Τίτος Λίβιος την αναφέρει ως Siras και την τοποθετεί στην Οδομαντική, μιας και ήταν αποικία των Οδομαντών.
Στη βυζαντινή εποχή ο Στέφανος Βυζάντιος Σίρις εν Παιονία, ενώ διάφοροι άλλοι βυζαντινοί συγγραφείς της δίνουν δεκάδες κοσμητικά επίθετα όπως «μέγα και θαυμαστόν άστυ», «ισχυράν», «καλήν», «πλουσίαν», «μεγίστην», «αρίστην», «μητρόπολιν», «θεοφρούρητον» κ.ά.
Από τον 5ο μ.Χ. αιώνα αναφέρεται ως Σέρραι και έδρα επισκοπής, ενώ έναν αιώνα αργότερα ήταν μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της 7ης Επαρχίας του βυζαντινού κράτους.

Παλιό αρχοντικό στο κέντρο της πόλης των Σερρών, ένα από τα ελάχιστα που έχουν απομείνει.

Από τον Μεσαίωνα μέχρι την Οθωμανική αυτοκρατορία γνώρισε πολλές και μεγάλες καταστροφές, αφού όλοι οι κατακτητές που πέρασαν κατέστρεφαν την πόλη προκειμένου να σβήσουν τα ίχνη των προηγούμενων. Η ιστορία της πόλης ακολουθεί μια πιο ειρηνική πορεία κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας και από τον 17ο αιώνα αρχίζει να αναπτύσσεται οικονομικά, αλλά και στον τομέα των γραμμάτων.
Οι περιηγητές της εποχής την αποκαλούσαν «πόλη των σοφών» και την κατέτασσαν τρίτη σε μέγεθος και σπουδαιότητα, ανάμεσα στις δέκα μεγαλύτερες πόλεις της Ευρωπαϊκής Τουρκίας. Από εκείνη την εποχή έχουν απομείνει λιγοστά μνημεία, όπως το Μπεζεστένι, το τέμενος Αχμέτ Πασά και το Τζιντζιρλί Τζαμί. Η τελευταία μεγάλη καταστροφή ήρθε με το τέλος του Β’ Βαλκανικού Πολέμου, όταν την έκαψαν οι Βούλγαροι κατά την αποχώρησή τους.

Το Μπεζεστένι χτίστηκε τον 15ο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε ως αγορά υφασμάτων. Σήμερα φιλοξενεί το Αρχαιολογικό Μουσείο.

Σήμερα είναι μια μεγάλη και ζωντανή πόλη, χάρη στους ανθρώπους της αλλά και τους φοιτητές. Τα ελάχιστα οθωμανικά μνημεία βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, ανάμεσα σε άλλα μνημεία όπως τον Ναό των Αγίων Θεοδώρων, τον Αγιο Νικόλαο στην Ακρόπολη, και τις εκκλησιές των Αγίου Γεωργίου Κρυονερίτη και Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, γνωστή και ως Προδρομούδι.
Η οικία Ζαπάρα, στα Απάνω Καμενίκια, είναι το μοναδικό δείγμα λαϊκής μακεδονικής αρχιτεκτονικής που διασώζεται, ενώ η παλιά συνοικία της Καλλιθέας διατηρεί ακόμα κάποιο χρώμα από την παλιά πόλη.

Η ιχθυοπανίδα της λίμνης Κερκίνη είναι πλούσια και αρκετοί έχουν ως κύρια ασχολία το ψάρεμα.

Οι κάτοικοι της πόλης, ανοιχτόκαρδοι και καλοφαγάδες, απολαμβάνουν το αστικό πάρκο των Αγίων Αναργύρων, τον πανέμορφο χώρο αναψυχής σε μια κατάφυτη κοιλάδα, με τους χειμάρρους, τα ρυάκια, τα γέρικα πλατάνια και την τεχνητή λίμνη.
ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Από το 1970 στεγάζεται στο Μπεζεστένι, ένα ιστορικό κτίριο που χτίστηκε στα μέσα του 15ου αιώνα στα πρότυπα των βυζαντινών αγορών, πιθανότατα από Ελληνα αρχιτέκτονα. Ενας τεράστιος πλούτος αρχαιολογικών ευρημάτων φιλοξενείται στους χώρους του. Ολα τα ευρήματα προέρχονται από ανασκαφές που έχουν γίνει στον Νομό Σερρών, εκτός από τα ευρήματα της Αμφίπολης, τα οποία εκτίθενται στο τοπικό μουσείο. (Ανοιχτό από τις 8:30 έως τις 15:00, τηλ. 23210 22257.).

Πάνω από 10.000 πουλιά φιλοξενούνται στη λίμνη καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΩΝ
Είναι εντυπωσιακό και άρτια οργανωμένο χάρη στις προσπάθειες του προέδρου του Βασίλη Τσαούση και της ερευνήτριας-λαογράφου Πόπης Ζώρα. Το μουσείο παρουσιάζει με τον καλύτερο τρόπο στοιχεία από τη ζωή των Σαρακατσάνων. (Ανοικτό καθημερινά εκτός Δευτέρας από τις 9:00 έως τις 14:00. Κωνσταντινουπόλεως 62, τηλ. 23210 62528, www.sarakatsani-folk-museum.gr).
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο του 1988 με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης Μάξιμου. Τα εκθέματά του χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα έως τις αρχές του 20ού. (Επισκέψεις καθημερινά κατόπιν συνεννόησης με τα γραφεία της Μητροπόλεως. Κύπρου 10, τηλ. 23210 68100.).

Τα «δώρα» της λίμνης Κερκίνης είναι συχνά πολύ πλούσια.

FAST INFO
Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ
Στον λόφο που δεσπόζει πάνω από την πόλη των Σερρών βρίσκονται τα απομεινάρια της βυζαντινής ακρόπολης. Ξεχωρίζει ο δυτικός πύργος του κάστρου, ο λεγόμενος και πύργος του Ορέστη, που οφείλει την ονομασία του στην πλίνθινη κτητορική επιγραφή και αναγράφει: «Πύργος Στεφάνου βασιλέως ον έκτησεν Ορέστης». Σύμφωνα με την επιγραφή χρονολογείται στα 1350 και θεωρείται έργο του Σέρβου ηγεμόνα Στεφάνου Δουσάν.
ΜΗΧΑΝΟ­ΚΙΝΗΤΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Το αυτοκινητοδρόμιο Σερρών είναι ο «ναός της ταχύτητας» για τη χώρα μας, ενώ στους χωματόδρομους του Λαϊλιά διοργανώνονται Πανελ­λήνιοι και διεθνείς αγώνες enduro. (Αυτο­κινη­το­δρόμιο Σερρών - Αθλη­τικό Πάρκο Ομόνοιας. Τηλ.: 23210 39699, www.serrescircuit.gr).

Το μισοβυθισμένο χωριό στην Κερκίνη ήταν το σκηνικό της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το λιβάδι που δακρύζει».

ΟΘΩΜΑΝΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
Εκτός από το Μπεζεστένι μέσα στην πόλη υπάρχει το Ζιντζιρλί Τζαμί, καθώς και το τέμενος του Αχμέτ Πα­σά, με υπέρθυρο του 1492, κτισμένο από τον Μεχμέτ Μπέη. Λόγω της ομοιότητάς του με τους χριστιανικούς ναούς οι Σερ­ραίοι το ονόμασαν Αγιά Σοφιά.
ΚΕΡΚΙΝΗ: Ο ΥΔΑΤΙΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΤΩΝ ΠΟΥΛΙΩΝ
Πρόκειται για μια τεχνητή λίμνη που με την πάροδο των χρόνων εξελίχθηκε σε μια από τις ομορφότερες της χώρας μας και σε έναν σπουδαίο υδροβιότοπο, ο οποίος βρίσκεται υπό την προστασία της διεθνούς συνθήκης Ραμσάρ. Θεωρείται μάλιστα από τους ειδικούς ο δεύτερος καλύτερα διατηρημένος υγροβιότοπος της Ελλάδας.

Πέτρινο σπίτι στο χωριό Κερκίνη.

Ολόκληρη η περιοχή της λίμνης ήταν από την αρχαιότητα ένας βαλτώδης τόπος, όμως τα προβλήματα των πλημμυρών και της ελονοσίας που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας ώθησαν την τότε κυβέρνηση να μετατρέψει τη βαλτώδη έκταση σε καλλιεργήσιμη γη. Το έργο ανατέθηκε σε αμερικάνική εταιρεία το 1928 και το 1932 χτίστηκε στον Λιθότοπο το πρώτο φράγμα που εγκλώβισε τα νερά του Στρυμόνα και δημιουργήθηκε η λίμνη.
Πήρε τη σημερινή της μορφή περίπου πενήντα χρόνια αργότερα, όταν κατασκευάστηκε νέο φράγμα και ένα ανάχωμα μήκους 7,5 χλμ. που μεγάλωσε κατά πολύ την έκτασή της.
Εκτείνεται σε 50.000 έως 73.000 στρέμματα, ανάλογα με τη διακύμανση των υδάτων. Η ροή του ποταμού ανακατευθύνθηκε και κατασκευάστηκε ένα πυκνό δίκτυο καναλιών και αυλακιών που χρησιμοποιείται για την ύδρευση και άρδευση της γύρω περιοχής.

Ο Λαϊλιάς διαθέτει ένα αξιόλογο δίκτυο από δασικούς δρόμους που σας οδηγούν σε μοναδικής ομορφιάς τοπία.

Η δημιουργία της λίμνης όμως δεν έφερε μόνο καλά στον τόπο, αλλά και αρνητικά παρεπόμενα. Οι προσχώσεις που δημιουργούνται από τις φερτές ύλες του ποταμού καταστρέφουν τα παρόχθια δάση, καθώς και η διακύμανση των υδάτων της λίμνης κατά 4,5 μέτρα (μεταξύ φθινοπώρου και άνοιξης)., έχει αρνητικές συνέπειες στους βιότοπους και σε πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας των παραλίμνιων οικισμών.
Τα οικοσυστήματα της λίμνης φιλοξενούν χιλιάδες είδη χλωρίδας και πανίδας, κάποια από τα οποία απειλούνται με εξαφάνιση και είναι καταγεγραμμένα στο Κόκκινο Βιβλίο.

Το χιονοδρομικό κέντρο του Λαϊλιά βρίσκεται σε υψόμετρο 1.600 μέτρων.

Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως στο περιβάλλον της λίμνης έχουν καταγραφεί πάνω από 620 είδη φυτών. Στα γύρω βουνά ζουν ζαρκάδια, σκίουροι, αλεπούδες, αγριογούρουνα, λαγοί, αγριόγατες, λύκοι, τσακάλια σκαντζόχοιροι και κουνάβια, ενώ στις όχθες της βίδρες, μικροτυφλοπόντικες και πάνω από 1.000 νεροβούβαλοι, ο μεγαλύτερος πληθυσμός στην Ελλάδα. Επίσης έχουν καταμετρηθεί πάνω από 1.000 είδη εντόμων, 31 είδη ψαριών και ο αριθμός των πουλιών που φιλοξενούνται στη λίμνη όλες τις εποχές του χρόνου, ξεπερνάει τις 10.000.
FAST INFO
ΣΙΝΕΜΑ Η... ΚΕΡΚΙΝΗ
Στη βορειοδυτική άκρη της λίμνης βρίσκεται βυθισμένο ένα ολόκληρο χωριό, τα σπίτια και το καμπαναριό του οποίου εμφανίζονται με την πτώση των υδάτων. Είναι το χωριό που επέλεξε σαν σκηνικό ο Θόδωρος Αγγελόπουλος για να γυρίσει το 2003 την ταινία «Το λιβάδι που δακρύζει» και εξιστορούσε την περιπέτεια μιας ομάδας ανθρώπων από την Οδησσό, που ήρθαν στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν στο Δέλτα ενός ποταμού αναζητώντας νέα πατρίδα και ελπίδα.

Το σπήλαιο Αλιστράτης είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ομορφότερα σπήλαια της χώρας και ολόκληρης της Ευρώπης.

ΒΑΡΚΑΔΑ
Ο ιδανικότερος τρόπος για να γνωρίσετε τη λίμνη είναι να κανονίσετε να κάνετε βαρκάδα. Την άνοιξη και το καλοκαίρι μπορείτε να ακολουθήσετε επαγγελματίες οδηγούς, που διοργανώνουν βόλτες με κανό. Είναι ο καταλληλότερος τρόπος, αφού δεν προκαλείται φασαρία που θα τρομάξει τους φτερωτούς επισκέπτες. Τον χειμώνα μπορείτε να κάνετε βόλτα με μηχανοκίνητο σκάφος από τον Λιθότοπο ή την Κερκίνη (Βασίλης Τσελεμπής, τηλ. 6945465619, Κώστας Γρούλιος, τηλ. 6947669340, «Οικοπε­ριηγητής» τηλ. 23270 41450, 6947 152240 www.oikoperiigitis.gr).

Η γέφυρα της Αγγίστας βρίσκεται στην έξοδο του φαραγγιού του Αγγίτη και είναι η μεγαλύτερη της Ανατολικής Μακεδονίας.

Ο ΓΥΡΟΣ ΤΗΣ ΚΕΡΚΙΝΗΣ
Ενας ενδιαφέρων και σύντομος τρόπος για να γνωρίσετε τη λίμνη είναι να κάνετε την περιμετρική διαδρομή της και να επισκεφθείτε το ενυδρείο της περιοχής για να πάρετε πληροφορίες για τον πλούτο που κρύβει κάτω από την επιφάνειά της. Αν ξεκινήσετε νωρίς το πρωί θα έχετε ολοκληρώσει τον κύκλο της μέχρι το σούρουπο.
Ακολουθήστε τον δρόμο από τις Σέρρες προς Θεσσαλονίκη και έπειτα από τον Προβατά στρίψτε δεξιά όπως υποδεικνύουν οι πινακίδες «Προς Κερκίνη». Αφού περάσετε από το Ζευγολατιό και τον Χείμαρρο φτάνετε στον Λιθότοπο, το γνωστότερο παραλίμνιο χωριό που βρίσκεται πλάι στο φράγμα. Εξαιτίας αυτής της γειτνίασης έχει αρχίσει να εξελίσσεται σε τουριστικές υποδομές και αρκετές εταιρείες που διοργανώνουν δραστηριότητες στην περιοχή της λίμνης έχουν στο χωριό τη βάση τους.

Συνεχίστε στον παραλίμνιο δρόμο με πορεία βορειοδυτική και θα φτάσετε σύντομα στο δεύτερο χωριό που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης. Λέγεται και αυτό Κερκίνη και εδώ υπάρχει το Κέντρο Πληροφόρησης του Υγρότοπου,
Απ’ όπου μπορείτε να προμηθευτείτε χάρτες της περιοχής και πληροφορίες για το πού μπορείτε να πάτε και τι θα δείτε (τηλ. 23270 28004). Εχει εξίσου αξιόλογες υποδομές φιλοξενίας και εστίασης, καθώς και οδηγούς - ξεναγούς που μπορούν να σας οδηγήσουν μέχρι το παρόχθιο δάσος.

Οι ιαματικές πηγές του Σιδηροκάστρου ήταν γνωστές από τα βυζαντινά χρόνια και χρησιμοποιούνταν από την τουρκοκρατία.

Πάντως αν αποφασίσετε να το επισκεφθείτε μην το κάνετε μόνοι σας, αφού εκτός από την απόσταση ασφαλείας που πρέπει να διατηρήσετε από τις φωλιές των πουλιών υπάρχει και ο κίνδυνος της παχιάς λάσπης που... καταπίνει τα πάντα. Νότια του χωριού βρίσκεται το γραφικό λιμανάκι.
Μετά τo χωριό ο δρόμος απομακρύνεται από τις όχθες της λίμνης και σας φέρνει βόρεια, στη Λιβαδιά και στη συνέχεια σε διασταύρωση. Αριστερά οδηγεί στο ανεπτυγμένο χωριό Ανω Πορόια και στη συνέχεια στα Πλατανάκια, ενώ δεξιά περνάει από το Νεοχώρι, το Μανδράκι, το Ακριτοχώρι (με το ησυχαστήριο του Τιμίου Προδρόμου). και φτάνει στη Βυρώνεια με το Δημοτικό ενυδρείο, το μοναδικό στον Νομό Σερρών. Φιλοξενεί αντιπροσωπευτικά είδη της ιχθυοπανίδας που ζουν στην ευρύτερη περιοχή, αμφίβια και ερπετά του οικοσυστήματος, καθώς και έναν κροκόδειλο, τον Βύρωνα (τηλ. 23230 31449, ώρες λειτουργίας: Καθημερινές 10:00-15:00, Αργίες 11:00-18:00).

Το βυζαντινό κάστρο έδωσε το όνομά του στην πόλη που προστάτευε για εκατοντάδες χρόνια.

Από τη Βυρώνεια μπορείτε να κινηθείτε νότια και να κλείσετε τον κύκλο στον Λιθότοπο, ή να συνεχίσετε ανατολικά, να περάσετε από το Νέο Πετρίτσι, απ’ όπου ξεκινάει ο δρόμος για τα οχυρά, και να συνεχίσετε μέχρι το Σιδηρόκαστρο για να πάρετε τον γρήγορο δρόμο για Σέρρες.
ΣΤΑ ΔΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΪΛΙΑ
Ορεινός όγκος και το δάσος του είναι ο σπουδαιότερος πνεύμονας του Νομού Σερρών και βρίσκεται 25 χλμ. βόρεια της πόλης. Το δάσος καταλαμβάνει έκταση 33.000 στρεμμάτων καλυμμένη με δασική πεύκη και οξιά και απλώνεται σε υψόμετρο από 700 έως τα 1.849 μ., όπου βρίσκεται η ψηλότερη κορυφή του βουνού με την περίεργη ονομασία Αλή Μπαμπάς που προσφέρει πανοραμική θέα του κάμπου. Η ονομασία προήλθε από παραφθορά του ονόματος Αϊ-Λιάς (Προφήτης Ηλίας). ή από το τουρκικό Γιαϊλιάς που σημαίνει «τόπος αναψυχής».

Το νερό των ιαματικών πηγών Σιδηροκάστρου έχει θερμοκρασία 40 βαθμών Κελσίου και είναι ιδανικό για ρευματικές παθήσεις.

Ο Λαϊλιάς αποτελούσε ανέκαθεν πηγή πλούτου για την περιοχή. Γύρω στο 1200 π.Χ. εγκαταστάθηκε στην περιοχή η φυλή των Σιριοπαιόνων, που στην πρώιμη αρχαϊκή εποχή στήριξε της αύξηση της δύναμής της στην εκμετάλλευση των επιφανειακών μεταλλευμάτων και την ξύλευση της ελάτης, σε τέτοιο βαθμό που άλλαξε την ισορροπία της χλωρίδας του δάσους. Η ξύλευση του δάσους γινόταν για την καμίνευση μεταλλεύματος με το οποίο κατασκεύαζαν όπλα, εργαλεία, πιθανότατα και κοσμήματα.
Το δάσος αποτελεί σήμερα έναν πραγματικό παράδεισο. Εχουν καταγραφεί 514 είδη χλωρίδας, από τα οποία τα 345 είναι πολυετή ποώδη, τα 44 θάμνοι και δενδρύλλια, τα 22 δέντρα και τα 104 μονοετή είδη, ενώ 21 ποικιλίες φυτών και κατώτερες φυτικές μονάδες της χλωρίδας του είναι μοναδικές στη χώρα.
Η πανίδα του Λαϊλιά περιλαμβάνει πολλά θηλαστικά (λαγός, ασβός, αλεπού, ζαρκάδι, αγριόχοιρος, αρκούδα, αγριόγατα, κ.ά.)., διάφορα είδη ερπετών, αμφίβια και πάνω από 40 είδη πτηνών, από τα οποία τα 10 προστατεύονται με σχετική οδηγία από την Ε.Ε. Στο κέντρο σχεδόν του Λαϊλιά βρίσκεται ο Σφαγνώνας ή «Μπαλτά Τσαΐρ», ένας παλαιοβοτανικός χώρος με σπουδαία σημασία για τη μελέτη και ιστορία του δάσους, που έχει ανακηρυχτεί «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης», περιοχή ιδιαιτέρου «Φυσικού Κάλλους» και έχουν φτιαχτεί σημεία αναψυχής των επισκεπτών.

Οι δαιδαλώδεις στοές του οχυρού Ρούπελ.

Στη βόρειο πλευρά της κορυφής και σε υψόμετρο 1.600 μέτρων βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο του Λαϊλιά, με σαλέ και καφετέρια. Είναι δημιούργημα του ΕΟΣ Σερρών και διαθέτει μια ελεγχόμενη πίστα καταβάσεων μήκους 1.000 μέτρων, με συρόμενο αναβατήρα που τερματίζει στην κορυφή του Αλή Μπαμπά. Υπάρχουν μερικές μικρότερες πίστες που απευθύνονται στους extreme χιονοδρόμους, καθώς και πίστα δίαθλου που θεωρείται μια από τις καλύτερες της χώρας μας.
FAST INFO
ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ
Ελάχιστα χιλιόμετρα μακριά από το χιονοδρομικό κέντρο βρίσκεται το ορειβατικό καταφύγιο του ΕΟ Σερρών, προσβάσιμο και με αυτοκίνητο και με μεγάλο πλάτωμα για στάθμευση. Είναι ένα τριώροφο κτίριο με κεντρική θέρμανση και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 80 άτομα (Για περισσότερες πληροφορίες και φιλοξενία καλέστε τον ΕΟ Σερρών στο 23210 62400).
ΟΡΕΙΝΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
Στα βουνά και τους λόφους των Σερρών κρύβονται πολλές χωμάτινες διαδρομές που οδηγούν σε μοναδικά τοπία. Αν δεν έχετε δικό σας όχημα απευθυνθείτε στον Βαγγέλη Ταχματζίδη, ιδιοκτήτη του ξενώνα «Ζείδωρον» που οργανώνει εκδρομές με 4X4 για παρέες μέχρι 3 ατόμων (τηλ. 2323071106 www.zeidoron.gr). Εκδρομές με 4X4 οργανώνει στην ευρύτερη περιοχή Μπέλες, Λαϊλιά και Μενοικίου η «Xtreme Experience» (τηλ. 6944229876 και 23210 66256, www.extre­meexperience.gr). Βόλτες με άλογα μπορείτε να κάνετε στα Ανω Πορόια, με τον Νίκο Βαρκά (τηλ. 6977043245).
ΣΠΗΛΑΙΟ ΑΛΙΣΤΡΑΤΗΣ ΚΑΙ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΑΓΓΙΤΗ
Μπορεί η ομορφιά της λίμνης Κερκίνης να είναι ανθρώπινο έργο, όμως στο σπήλαιο Αλιστράτης διαπιστώνεις την αξεπέραστη, σε μεγαλείο και επιβλητικότητα, τέχνη της φύσης. Βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της ομώνυμης κωμόπολης και είναι ένα από τα πιο μεγάλα και όμορφα σπήλαια της Ελλάδας και της Ευρώπης.
Η δημιουργία του ξεκίνησε πριν από 2.000.000 χρόνια, από φαινόμενα χημικής και μηχανικής αποσάθρωσης που προκλήθηκαν από την ροή του νερού.
Εξερευνήθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο του 1958 από τον δάσκαλο Δημήτριο Ν. Ιατρίδη, αλλά η συστηματική έρευνά του έγινε το 1975 από τη Σπηλαιολογική Εταιρεία Ελλάδος, με επικεφαλής τον καθηγητή Γεωλογίας και Παλαιοντολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ν. Συμεωνίδη.
Κατά τη διάρκεια της ευχάριστης τουριστικής διαδρομής, μήκους 1 χλμ., θα περπατήσετε μέσα σε μεγαλοπρεπείς αίθουσες με φυσικό εξαερισμό και σταθερή θερμοκρασία 20 βαθμών, πλάι σε εντυπωσιακούς σχηματισμούς σταλακτιτών και σταλαγμιτών. Μια ακόμη πρωτοτυπία του σπηλαίου είναι οι διαδραστικές επισκέψεις που διοργανώνει για σχολικές τάξεις, με την έγκριση του υπουργείου Παιδείας.
Νότια από το σπήλαιο της Αλιστράτης και σε μικρή απόσταση βρίσκεται το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη. Είναι εντυπωσιακό και γνωστό ως «Στενά της Πέτρας» ή «Διώρυγα», με μήκος 15 χλμ και βάθος που φτάνει και τα 100 μέτρα.
Το φαράγγι ξεκινάει από τη Συμβολή και καταλήγει στο πεντάτοξο πέτρινο γεφύρι της Αγγίστας. Ο μύθος θέλει το φαράγγι να είναι τεχνικό έργο των Μακεδόνων (της εποχής Φιλίππου του Β’)., από επιστημονικής απόψεως όμως η δημιουργία του οφείλεται σε εξελικτικές γεωλογικές δράσεις ανάμεσα στις οροσειρές του Παγγαίου και του Μενοίκιου. Στα σπήλαια που βρίσκονται στις βραχώδεις πλαγιές του αναζήτησαν στέγη και προστασία πολλοί άνθρωποι, οι οποίοι άφησαν τα ίχνη τους σε βραχογραφίες, με παραστάσεις ζώων και σκηνών της καθημερινής ζωής που χρονολογούνται από τον 5ο-6ο αιώνα. μ.Χ.
Κάποιες από αυτές τις βραχογραφίες μπορείτε να δείτε κατεβαίνοντας τα σκαλάκια από το δεύτερο κιόσκι πάνω από το φαράγγι, μέχρι το εσωτερικό της μεγάλης σπηλιάς στα Χάνια.
Αν είστε από αυτούς που λατρεύουν την εξερεύνηση μάλλον θα απογοητευθείτε, αφού δεν υπάρχει κάποιο μονοπάτι που να διατρέχει το φαράγγι αλλά μόνο μικρά μονοπάτια που θα σας οδηγήσουν στην κοίτη του ποταμού. Αν παρ’ όλα αυτά θέλετε να διασχίσετε το φαράγγι απευθυνθείτε σε κάποια από τις εταιρείες που διοργανώνουν ράφτινγκ ή καγιάκ στην κοίτη του.
(Ωρες λειτουργίας του σπηλαίου: Καθημερινά, κατά την θερινή περίοδο 9:00 - 19:00, κατά τη χειμερινή περίοδο 9:00 - 17:00, 23240 82045, www.alistraticave.gr).
RAFTING ΣΕ ΑΓΓΙΤΗ ΚΑΙ ΣΤΡΥΜΟΝΑ
Ιδανικός τόπος για Rafting - Canoe Kayak είναι το φαράγγι του Αγγίτη. Υπάρχουν δύο διαδρομές: μια υψηλής δυσκολίας και μια δεύτερη πιο ήπια, κατάλληλη για αρχάριους και παιδιά. Στον Στρυμόνα, είτε θα ξεκινήσετε από τον Προμαχώνα για να καταλήξετε στην γέφυρα του Πετριτσίου, είτε από τον Μύρκινο για να καταλήξετε στην γέφυρα της Αμφίπολης. Καταβάσεις γίνονται από μέσα Μαρτίου έως αρχές Ιουνίου και από τέλη Αύγουστο μέχρι τέλη Οκτωβρίου. (Xtreme Experience, τηλ. 23210 66256, 6944 229876 www.extremeexperience.gr).
ΣΤΑ ΛΟΥΤΡΑ ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟΥ ΚΑΙ ΑΓΚΙΣΤΡΟΥ
Συνδυάστε τη βόλτα στα βόρεια του νομού με ιαματικά λουτρά και επισκέψεις στο βυζαντινό κάστρο του Σιδηροκάστρου, αλλά και στο ηρωικό οχυρό Ρούπελ.
Ο δρόμος που ενώνει την πόλη των Σερρών με το Σιδηρόκαστρο περνάει από τα χωριά Μελενικίτσι, Παλιόκαστρο και Βαμβακόφυτο.
Το Σιδηρόκαστρο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νομού και πήρε το όνομά του από το βυζαντινό κάστρο που βρίσκεται στον απόκρημνο βραχώδη λόφο πάνω από την πόλη.
Ονομαζόταν Ισάρι από το τούρκικο «Δεμίρ Ισάρ» που σημαίνει «Σιδερένιο κάστρο». Κτίστηκε για λογαριασμό του Βασίλειου του Βουλγαροκτόνου και προστάτευε την πόλη για εκατοντάδες χρόνια.
Φεύγοντας από το Σιδηρόκαστρο και ακολουθώντας τις αντίστοιχες πινακίδες, σε 6 χλμ. φτάνετε στα Λουτρά.
Οι ιαματικές πηγές ήταν γνωστές από τα βυζαντινά χρόνια, χρησιμοποιούνταν από την τουρκοκρατία και αναφέρονται σε οδοιπορικές σημειώσεις από το 1667. Το υδροθεραπευτήριο με τα θερμομεταλλικά νερά διαθέτει πισίνα τύπου χαμάμ (η θερμοκρασία του νερού είναι 40ο C)., πισίνες με υδρομασάζ και αερομασάζ, καθώς και μπανιέρες με υδρομασάζ.
Τα νερά είναι ιδανικά για ρευματικές παθήσεις, δισκοπάθειες, παθήσεις των αρθρώσεων, οσφυαλγίες, μυαλγίες καθώς και ορισμένες γυναικολογικές παθήσεις.
Σήμερα βρίσκονται υπό τη διαχείριση της Δημοτικής Επιχείρησης (τηλ. 23230 22422)., ενώ δίπλα τους λειτουργεί το ξενοδοχείο «Πηγή» με σύγχρονες υποδομές.
Ακολουθείτε τον δρόμο για Προμαχώνα και λίγο αργότερα βρίσκετε την διασταύρωση για το οχυρό Ρούπελ. Αξίζει η παράκαμψη για να επισκεφθείτε το οχυρό που συνέδεσε το όνομά του με την δόξα και τον ηρωισμό των Ελλήνων στρατιωτών. Αμέσως μετά την διασταύρωση αυτή φτάνετε στον Προμαχώνα όπου βρίσκεται το συνοριακό πέρασμα. Διασχίστε το χωριό και ακολουθήστε τον δρόμο που οδηγεί στο Αγκιστρο. Απέχει ελάχιστα χιλιόμετρα από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και είναι ένα από τα βορειότερα χωριά της Ελλάδας.
Εχει και αυτό πηγή με ιαματικά νερά, όμως το σημαντικότερο είναι πως μπορείτε να κάνετε το μπάνιο σας στο βυζαντινό λουτρό που χρονολογείται από το 1.100 μ.Χ. Η θερμοκρασία του νερού είναι 41ο C και είναι ιδανικό για θεραπείες αρθροπάθειας, δερματοπάθειας, ισχιαλγίας, μετατραυματικών φλεγμονών και χολολιθίασης. (Πληροφορίες: Κοινότητα Αγκίστρου, τηλ 23230 41296 - 41420.).
ΤΟ ΟΧΥΡΟ ΡΟΥΠΕΛ
«Η ιστορική δικαιοσύνη με υποχρεώνει να διαπιστώσω ότι απ’ όλους τους αντιπάλους που αντιμετωπίσαμε ο Ελληνας στρατιώτης πολέμησε με ύψιστο ηρωισμό και αυτοθυσία. Συνθηκολόγησε μόνον όταν η αντίσταση ήταν πλέον αδύνατη και δεν είχε κανένα λόγο», δήλωσε δημοσίως ο Χίτλερ στις 04/05/1941.
Ένα μήνα νωρίτερα τα Γερμανικά στρατεύματα επιχειρούσαν σφοδρή επίθεση κατά του οχυρού Ρούπελ με την πεποίθηση πως θα κατάφερναν να το καταλάβουν μέσα σε μια μέρα.
Τέσσερις μέρες αργότερα και μετά από σωρεία βομβαρδισμών, το οχυρό έστεκε ανέπαφο, σε αντίθεση με τις γερμανικές δυνάμεις που μετρούσαν τρομακτικές απώλειες. Στην ουσία δεν έπεσε ποτέ. Παραδόθηκε το πρωί της 10ης Απριλίου 1941 μετά την υπογραφή της συνθηκολόγησης στη Θεσσαλονίκη και με τον Γερμανό συνταγματάρχη να συγχαίρει τη φρουρά για την αντίσταση και τον ηρωισμό της. Κανονίστε μια επίσκεψη στις υπόγειες στοές του για να γνωρίσετε την ένδοξη ιστορία του (Πληροφορίες και ξεναγήσεις τηλ. 23210 95102).
http://www.ethnos.gr